سوشال مدیا، مسئله ای است که امروزه، تقریبا همه ی افراد با آن در ارتباط هستند. همانطور که می دانید، بشر، به طور عادی محصور در بعد زمان و مکان است. این مسئله بر بسیاری از فعالیت های او، نظیر کسب و کار ها، جمع دوستان، ارتباطات انسان ها با یکدیگر و … نیز تاثیر داشته است. یکی از موضوعاتی که باعث به هم نزدیک تر شدن انسان ها می گردد، سوشال مدیا می باشد. در ادامه ضمن آشنایی با تاریخچه ی این موضوع به تعریف، اهمیت و انواع آن نیز می پردازیم. به علاوه به موضوعاتی نظیر سوشال مدیا مارکتینگ، رسانه اجتماعی و سوشال مدیا منیجر چیست نیز خواهیم پرداخت.
تاریخچه ی سوشال مدیا در ایران و جهان:
سوشال مدیا و تاریخچه ی آن را باید مدیون اختراع و راه اندازی اینترنت دانست. پس از این که اینترنت به طور گسترده رواج یافت، اقداماتی جهت نزدیک تر کردن افراد سراسر جهان به یکدیگر صورت گرفت. این اقدامات برای اولین بار در سال 1960 انجام شد. اما رسانه های اجتماعی یا همان سوشال مدیا در ابتدا با استقبال مردم جهان رو به رو نشد. اما درست 37 سال پس از آن یعنی در سال 1997، اولین وبسایت که قابلیت ساخت پروفایل شخصی و ارتباط با دیگران را داشت، تحت عنوان وبسایت سیکس دیگریز تاسیس شد. اما طبق معمول، این وبسایت نیز با استقبال مردم سراسر جهان رو به رو نشد. سپس در قرن 21 دوران طلایی رسانه های اجتماعی با تاسیس و ایجاد برنامه هایی نظیر لینکدین، اورکات و فرنداستر شروع شد. در سال 2004 نیز، شبکه ی اجتماعی فیسبوک ایجاد شد و با استقبال بینظیری همراه شد.
شاید بتوان چت روم ها را اولین رسانه های اجتماعی در ایران مطرح کرد. اگر شما اکنون بین 25 تا 30 سال سن دارید، شاید بتوانید به راحتی چت روم ها را به یاد بیاورید. پس از آن به ترتیب اپلیکیشن هایی نظیر فیسبوک، لاین، تانگو، وایبر، واتسپ، وی چت و … وارد ایران شد و با استقبال بی نظیری رو به رو شد. امروزه از شبکه های اجتماعی پر استفاده در بین ایرانیان می توان به تلگرام، اینستاگرام، واتسپ و فیسبوک اشاره کرد. البته امروزه رسانه های اجتماعی داخلی نظیر بله، سروش و ایتا نیز وجود دارد.
تعریف و انواع سوشال مدیا:
حال به تعریف سوشال مدیا و انواع آن می پردازیم. در این قسمت به این سوال که سوشال مدیا چیست پرداخته می شود. اگر بخواهیم این کلمه را به فارسی ترجمه کنیم باید معادل هایی نظیر شبکه های اجتماعی یا رسانه های اجتماعی برای آن در نظر بگیریم. اما به طور کلی، شبکه های اجتماعی، شبکه هایی هستند که محصور در بعد زمان و مکان نیستند و افراد می توانند با استفاده از آنها، با افراد بسیار زیادی از سراسر جهان در ارتباط باشند. این افراد می توانند با به اشتراک گذاشتن عکس، فیلم و … خود را به دیگران معرفی کنند. در واقع این همان چیزی که در پاسخ به سوال کار سوشال مدیا چیست داده می شود.
سوشال مدیا انواع بسیاری دارد اما در ادامه به ذکر 4 نوع از آن بسنده می کنیم.
- سوشال نتورکینگ: سوشال نتورکینگ در واقع به شبکه های اجتماعی می گویند که افراد متخصص را به افراد دیگری متصل می کند. به عنوان مثال می توان به لینکدین، فیسبوک و گوگل پلاس اشاره کرد.
- میکروبلاگینگ: همانطور که از اسم این نوع پیدا است، در واقع نوعی بلاگ نویسی کوتاه محسوب می شود. از جمله برنامه های این دسته می توان به توییتر و تامبلر اشاره داشت.
- ویدئو شیرینگ: این نوع در واقع بر اساس اشتراک گذاری فیلم، دسته بندی شده است. بارزترین مثال آن، یوتیوب و اینستاگرام می باشد.
- فتو شیرینگ: در این نوع ما با اشتراک گذاری عکس ها مواجه هستیم. به عنوان مثال می توان به اینستاگرام و پینترست اشاره داشت.
تفاوت رسانه های اجتماعی و رسانه های جمعی:
همانطور که گفته شد سوشال مدیا به رسانه اجتماعی نیز تعبیر می شود. در واقع برای این که بفهمیم رسانه اجتماعی چیست و همچنین منظور سوشال مدیا چیست باید به تعریف سوشال مدیا مراجعه کنیم. اما بسیار پیش آمده است که مفهوم رسانه های جمعی با رسانه های اجتماعی اشتباه گرفته می شود. برای بهتر درک کردن تفاوت این دو مفهوم باید مصادیق آنها را بررسی کرد. رسانه های جمعی شامل تلوزیون، رادیو و مطبوعات می باشند. از طرفی برای رسانه های اجتماعی می توان به شبکه های اجتماعی مختلف نظیر اینستاگرام، یوتیوب، تلگرام، واتسپ و لینکدین اشاره داشت. پس نباید مفهوم رسانه های اجتماعی را با مفهوم رسانه های جمعی خلط کرد.
اهمیت سوشال مدیا:
در باب سوشال مدیا و اهمیت آن باید به این نکات توجه داشته باشیم که اهمیت رسانه های اجتماعی در مزایای استفاده از آن می باشد. در ادامه به برخی از مزایای آنها اشاره خواهیم داشت.
- ارتباط با دایره ی گسترده تری از افراد.
- ایجاد شهرت در شبکه های اجتماعی.
- ایجاد برند و تاسیس آن در این شبکه ها.
- کاهش هزینه های راه اندازی کسب و کار.
- ایجاد مشاغل متنوع در شبکه های اجتماعی.
- سود آوری رسانه های اجتماعی.
به طور کلی در مورد اهمیت سوشال مدیا باید بگوییم همانطور که گفته شد، انسان محصور در بعد زمان و مکان است. از طرفی رسانه های اجتماعی این محدودیت را از بین برده اند. به طوری که یک برند ایرانی می تواند با استفاده از شبکه های اجتماعی در کشورهای دیگر نیز حرفی برای گفتن داشته باشد. پس اهمیت آن در استفاده از فضای بی نظیر آن برای رشد است.
دنیای سوشال مدیا:
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که سوشال مدیا شامل چیست؟ در این قسمت به این سوال پاسخ خواهیم داد. بسیاری از افراد سوشال مدیا را پلی برای موفقیت تلقی می کنند. در نتیجه کسب و کار های خود را در این سیستم گسترش می دهند. این مسئله که سوشال مدیا شامل چه مواردی می‌شود، بسته به این که چه نوع از آن(سوشال نتورکینگ، ویدئو شیرینگ، میکروبلاگینگ و فتو شیرینگ) برای فعالیت، انتخاب شده باشد، متفاوت است. به عنوان مثال اگر رسانه اجتماعی منتخب شما، یوتیوب باشد، شما باید از ویدئو استفاده کنید. به طور کلی در پاسخ به سوال مذکور در ابتدای پاراگراف باید بگوییم که رسانه های اجتماعی شامل موارد زیر می باشد.
- تصویر.
- فیلم.
- متن.
- صدا.
این موارد می تواند توسط روش های گوناگونی نظیر آموزش، فروش پکیج، فروش محصولات و … مورد استفاده قرار بگیرد.
سوشال مدیا مارکتینگ:
در ادامه ی آشنایی با سوشال مدیا باید به این سوال که سوشال مدیا مارکتینگ چیست نیز پاسخ دهیم. همانطور که گفته شد، بسیاری از کسب و کار ها ترجیح می دهند که در شبکه های اجتماعی یا رسانه های اجتماعی فعالیت داشته باشند. این ترجیح به علت مزایای رسانه های اجتماعی می باشد. در واقع این افراد می توانند، بازار فروش و مشتریان خود را گسترش دهند. سوشال مدیا مارکتینگ را می توان به بازاریابی در شبکه های اجتماعی نیز ترجمه کرد. این مسئله یکی از روش های بازاریابی دیجیتال محسوب می شود. به این معنا که افراد برای تبلیغات و فروش محصولات، از شبکه ها و رسانه های اجتماعی استفاده می کنند. شبکه های اجتماعی با توجه به ویژگی هایی که دارند می توانند بازار بسیار گسترده ای را در اختیار بازاریاب قرار بدهند.
اکنون باید ببینیم که یک بازاریاب سوشال مدیا مارکتینگ چه کارهایی انجام می دهد. در ادامه به این فعالیت ها خواهیم پرداخت.
- فرد مذکور ابتدا باید در شبکه های اجتماعی یک اکانت ایجاد کند.
- سپس افراد دیگر را از فعالیت های خود آگاه کند.
- محتوای مناسب تولید کند.
- پس از آن، مخاطبان خود را به مشتری تبدیل کند.
مزایای سوشال مدیا مارکتینگ:
برای آشنایی بیشتر با سوشال مدیا لازم است که با مزایای سوشال مدیا مارکتینگ آشنا شویم. در ادامه به ذکر این مزیت ها خواهیم پرداخت.
- دسترسی آسان و بدون محدودیت به مخاطبین:
- همانطور که گفته شد رسانه های اجتماعی هیچگونه محدودیتی ندارند. در نتیجه شما می توانید از اقصی نقاط جهان، مخاطبینی را داشته باشید.
- سهولت برندسازی:
- شاید اگر افراد بخواهند در دنیای واقعی، کسب و کاری را راه بیاندازند، باید هزینه های هنگفتی را متحمل شوند. اما برندسازی در شبکه های اجتماعی ساده تر از آب خوردن است. البته به تخصص نیز نیاز دارد.
- ارتباط اصولی، مستمر و حساب شده با مشتریان:
- نکته ی مهم این است که شما باید حساب شده با مشتریان خود در ارتباط باشید. کوچک ترین اشتباه ممکن است منجر به ضرر شما شود.
- تبلیغات خلاقانه:
- برای بهتر دیده شدن به تبلیغات نیاز دارید. اما هیچ تضمینی برای کارآمد بودن تبلیغات وجود ندارد مگر این که تبلیغات شما خلاقانه و کاربرپسند باشد.
معایب سوشال مدیا مارکتینگ:
درست است که سوشال مدیا و مارکتینگ آن مزایای بسیار زیادی دارد. اما نمی توان از معایب سوشال مدیا چشم پوشی کرد. اولین عیب را می توان به زمان مرتبط دانست. برای این که نتیجه ی مطلوبی کسب کنید، لازم است که وقت بسیار زیادی را به گسترش کسب و کار خود اختصاص دهید. اما دومین عیب، پرداخت هزینه است. درست است که فعالیت در شبکه های اجتماعی به اندازه ی راه اندازی کسب و کار در دنیای واقعی به هزینه نیاز ندارند، اما به هر حال انجام هر کاری هزینه بردار است. از طرفی اگر شما از جمله کسانی هستید که به تازگی قصد راه اندازی کسب و کار خود را در شبکه های اجتماعی دارید، بهتر است بدانید که در این شبکه ها، فضای رقابتی بسیار تنگاتنی وجود دارد. پس عیب سوم این است که شما رقبای بسیار زیادی خواهید داشت. به تبع این مسئله محتوای بسیار زیادی در فضای مجازی وجود دارد. پس محتوایی پیروز است که نو و خلاقه باشد.
سوشال مدیا منیجر:
همانطور که گفته شد بسیاری از افراد فعالیت خود را در سوشال مدیا شروع کرده اند. اما ممکن است به دلایلی نظیر عدم آگاهی و تسلط بر این فضا، عدم داشتن وقت کافی و عدم علاقه به این فضا، شخصا صفحات شبکه های اجتماعی خود را مدیریت نکنند. و این کار را به یک سوشال مدیا منیجر بسپارند. همانطور که از اسم این شخص پیدا است، او فردی است که به مدیریت صفحات رسانه های اجتماعی نظیر اینستاگرام، یوتیوب، لینکدین و تلگرام می پردازد. البته قضیه به سادگی گذاشتن چند پست و استوری نیست. مدیر شبکه های اجتماعی باید یک برنامه ریزی کوتاه مدت و یک برنامه ریزی بلند مدت برای پیشرفت و پیشبرد هوشمندانه ی این صفحات داشته باشد. در نتیجه علاوه بر تسلط بر این شبکه ها، لازم است که بدانند سوشال مارکتینگ چیست و بر مبانی آن تسلط داشته باشند.
از دیگر مهارت های لازم می توان به موارد زیر اشاره داشت.
- آشنایی با برنامه های گرافیکی نظیر فتوشاپ، ایلستریتور و کنوا.
- آشنایی با برنامه های ادیت ویدئو نظیر افتر افکت، پریمیر و کپ کات.
- آشنایی با اصول تولید محتوای متنی.
- آشنایی با اصول سئو.
- آشنایی با روش ها و سبک های ارتباط موثر با مشتری.
- داشتن خلاقیت و ذهن آزاد برای ایده پردازی.
- داشتن مهارت بالا در سرچینگ یا جست و جوی اطلاعات.
- توانایی آنالیز شبکه های اجتماعی و نیاز مخاطبان.
وظایف سوشال مدیا منیجر چیست:
حال باید ببینیم که یک مدیر رسانه های اجتماعی چه وظایفی دارید. در ادامه به وظایف او می پردازیم.
- برنامه ریزی درست و اصولی برای پیشبرد هدفمند صفحات رسانه های اجتماعی.
- بررسی نیاز مخاطبین.
- تولید و انتشار محتواهای سرگرم کننده و کاربرپسند.
- آنالیز این صفحات به منظور تهیه ی بهترین برنامه ریزی.
- آنالیز محتواهای انتشار یافته و میزان بازخورد مخاطبان نسبت به آن محتوا.
- طراحی و پیگیری تبلیغات.
- آنالیز میزان تاثیرگذاری تبلیغات.
- جواب دادن به نظرات و پرسش های مخاطبین.
- آشناسازی اصولی مخاطبین با برند مورد نظر.
اکانت سوشال مدیا:
مهمترین و اولین قدم برای آشنایی با سوشال مدیا آشنایی با اکانت می باشد. در واقع در این بخش به این سوال پاسخ خواهیم داد که اکانت سوشال مدیا چیست؟ اکانت را باید به پروفایل شخصی یا حساب کاربری ترجمه کنیم. برای این که شما بتوانید در رسانه های اجتماعی فعالیت کنید، اولین قدم ساخت یک حساب کاربری است. در واقع موجودیت شخصیت شما در شبکه های اجتماعی با اکانت شما شناخته می شود. معمولا ساخت اکانت در شبکه های اجتماعی کار سختی نیست. چرا که امروزه عصر سرعت ارتباطات است و انسان ها به انجام کار های وقت گیر تمایلی ندارند. جالب است بدانید طبق آمارهایی که در سال 2021 ارائه شده است بیش از 4 میلیارد نفر در جهان، دارای حداقل یک اکانت در شبکه های اجتماعی هستند. همچنین افراد بین 18 تا 30 سال، دارای بیشترین اکانت در سوشال مدیا هستند.
برنامه سوشال مدیا چیست؟
برنامه هایی که در حوزه ی سوشال مدیا مطرح می شوند بسیار متنوع هستند. از جمله این برنامه ها و اپلیکیشن ها می توان به فیس بوک، توییتر، لینکدین، یوتیوب، اینستاگرام، پینترست، گوگل پلاس، تلگرام، تامبلر، فلیکر، واتسپ و … اشاره کرد. در ادامه به بررسی برخی از محبوب ترین اپلیکیشن های سوشال مدیا خواهیم پرداخت.
فیسبوک:
طبق آماری که از برترین اپلیکیشن های سوشال مدیا در سال 2021 ارائه شده است، فیسبوک در صدر این لیست قرار می گیرد. به طوری که بیش از 2 میلیارد نفر از آن استفاده می کنند. این شبکه ی اجتماعی بسیار معروف در سال 2004 توسط مارک زاکربرگ برای دانشجویان دانشگاه هاروارد طراحی و کدنویسی شد. تنها دو سال پس از این ماجرا، مجوز استفاده ی همگانی فیسبوک صادر شد و پس از مدت کوتاهی به یکی از محبوب ترین شبکه های اجتماعی جهان تبدیل شد. به گونه ای که روزانه یک میلیارد نفر در فیسبوک فعالیت دارند. در سالهای اخیر کسب و کارهای داخلی فراوانی به تبلیغ خود در این بستر پرداخته اند.
توییتر:
یکی دیگر از رسانه های اجتماعی سوشال مدیا توییتر می باشد. 16 سال پیش یعنی در سال 2006، توییتر توسط شخصی به نام جک دورسی طراحی شد. طولی نکشید که این وبسایت به یکی از پرکاربر ترین وبسایت های این حوزه تبدیل شد. تنها 6 سال پس از تاسیس آن بود که 100 میلیون کاربر از آن استفاده می کردند. همانطور که در انواع سوشال مدیا گفته شد، توییتر یک میکروبلاگینگ شناخته می شود. در نتیجه کاربران می توانند در هر توییت حداکثر 280 حرف را به کار ببرند. به همین دلیل است که برخی، توییتر را پیامک اینترنتی نیز نامیده اند. امروزه توییتر در 25 کشور دنیا به طور رسمی در حال فعالیت است.
لینکدین:
لینکدین سومین شبکه ی اجتماعی است که به شما معرفی می کنیم. این رسانه ی اجتماعی در سال 2003 تاسیس و در سال 2004 انتشار یافت. اگر شما نیز از جمله کسانی باشید که قصد مهاجرت دارند، ممکن است این جمله را شنیده باشید : « برای داشتن فرصت های شغلی بهتر، لینکدینت را سر و سامان بده». این حرف کاملا درست است. چرا که لینکدین یک شبکه ی اجتماعی با محوریت کسب و کار است. فرقی نمی کند که شما کارفرما باشید یا جوینده ی کار باشید. کافی است یک اکانت در لینکدین بسازید. پس از آن می توانید با افراد بسیار زیادی لینک شوید. این کار منجر به سهولت یافتن کارفرما یا جوینده ی کار، خواهد شد. امروزه لینکدین بیش از 700 میلیون کاربر دارد.
یوتیوب:
چهارمین سوشال مدیا که در این قسمت بدان خواهیم پرداخت، یوتیوب می‌باشد. این رسانه ی اجتماعی، یک رسانه ی اجتماعی مبتنی بر ویدئو شیرینگ یا اشتراک گذاری ویدئو می باشد. یوتیوب در سال 2005 توسط 3 تن از برنامه نویسان مشهور آن زمان تاسیس شد. در همان ابتدا آنقدر مورد استقبال مردم قرار گرفت که تنها پس از یک سال توسط شرکت گوگل خریداری شد. هم اکنون یکی از سرویس های وابسته به گوگل محسوب می شود. برای فعالیت در یوتیوب تنها ساخت اکانت کافی نیست. اگر شما علاقه مند به بارگذاری ویدئو و فیلم در این پلتفرم هستید، لازم است که ابتدا یک کانال تاسیس کنید. سپس می توانید ویدئوهای خود را در این کانال به اشتراک بگذارید. یوتیوب از سیستم های عدم نقض کپی رایت یا حق ناشر، استفاده می کند. در نتیجه نمی توان هر ویدئویی را در آن آپلود کرد. از طرفی به برخی از کاربران خود نیز حقوق می‌دهد که توضیح تفصیلی در این باره از حوصله این بحث خارج است.
اینستاگرام:
پنجمین سوشال مدیا، اینستاگرام می باشد. این شبکه ی اجتماعی برای ما ایرانیان، بسیار آشنا است. اینستاگرام در سال 2010 یعنی 12 سال پیش، توسط کوین سیستروم و مایک کرایگر طراحی و راه اندازی شد. پس از آن شرکت فیسبوک اقدام به خرید آن نمود. سیستم این پیامرسان بر اساس ویدئو شیرینگ و فتو شیرینگ یا به اشتراک گذاری عکس و فیلم می باشد. امروزه بیش از یک میلیون کسب و کار ایرانی در این پلتفرم موجود می باشد. در ماه های اخیر صحبت هایی مبنی بر مسدود ساختن این شبکه ی اجتماعی در ایران مطرح شده است که تا کنون اجرایی نشده است. برای فعالیت در اینستاگرام، کافی است که یک اکانت کاربری بسازید.
تلگرام:
تلگرام یکی دیگر از سوشال مدیا های موجود و پر کاربرد می باشد. این پیامرسان در سال 2013 یعنی 9 سال پیش توسط دو برادر به نام های پاول دوروف و نیکولای دوروف کدنویسی شد. در ابتدا، تنها قابلیت ارسال پیام متنی، صوتی و تصویری کم حجم را داشت. اما امروزه می توان با این پیامرسان، محتواهایی تا 2 گیگابایت ارسال نمود. شاید بتوان تلگرام را محبوب ترین پیامرسان در داخل ایران به شمار آورد. چرا که علی رغم محدودیت های اتصال به این پیامرسان، کماکان بیش از 40 میلیون ایرانی در تلگرام حضور فعال دارند.
واتسپ:
واتسپ، واتس اَپ یا واتساپ، هفتمین سوشال مدیا می باشد. واتساپ توسط شخصی به نام یان کوم تاسیس شد. این پیامرسان بر اساس ذخیره کردن شماره ی تلفن افراد کار می کند. در نتیجه برای ثبت نام در این پلتفرم باید یک سیم کارت فعال داشته باشید. پس از مدتی واتسپ نیز با 19 میلیارد دلار توسط فیسبوک خریداری شد. امروزه این پیامرسان نیز، در داخل ایران بسیار پر طرفدار می باشد. به طوری که می توان گفت اغلب کسانی که در ایران به اینترنت دسترسی دارند، یک اکانت واتسپ نیز دارند. در ابتدا برای استفاده از واتسپ باید یک دلار پرداخت می کردید. اما امروزه این پیامرسان به طور رایگان در اختیار همگان قرار گرفته است. همچنین واتسپ امروزه بیش از 1 میلیارد کاربر فعال دارد.
سوشال مدیا و نتیجه گیری:
در این مقاله به طور تفصیلی با سوشال مدیا، آشنا شدیم. پس اگر شما از جمله کسانی هستید که قصد دارید کسب و کار خود را در فضای مجازی به راه بیندازید، لازم است که با مفاهیم گفته شده در این مقاله به طور کامل آشنا شوید.
بدون دیدگاه